Mehmet
Admin
- Katılım
- 29 Nis 2021
- Mesajlar
- 38,866
- Çözümler
- 12
- Konum
- Kocaeli
Şimdi vasiyet borçlusu kimdir sorusuna yanıt arayacağız. Vasiyet borçlusu kimdir sorusuna yanıt aradığımızda bize Medeni Kanunumuzun yine rehberlik ettiğini görüyoruz. Medeni Kanunumuzun 600. maddesinin 1. fıkrası diyor ki:
“Vasiyet alacaklısı, vasiyeti yerine getirme görevlisi varsa ona; yoksa yasal veya atanmış mirasçılara karşı kişisel bir istem hakkına sahip olur.”
Biz dersimizin birçok saatinde mirasçı atanmasıyla vasiyet alacaklısı atanması arasındaki farkı konuşmuşuzdur. Kişi, mirasçı atandığında külli halef sıfatına sahip oluyordu. Mirasbırakanın ölümüyle beraber hak sahibi oluyordu. Hâlbuki vasiyet alacaklısı, sadece kendisi lehine bir alacak hakkına sahip olur. Örneğin, bir taşınmazın mülkiyetinin naklini, bir taşınır nesnenin mülkiyetinin naklini veya intifa hakkının kurulmasını, oturma hakkının kurulmasını talep edebilir. Dolayısıyla, bu talebini birisine karşı dile getirir, birisine karşı ileri sürer. Kime karşı ileri sürecek yani vasiyet borçlusu kimdir dediğimiz zaman Medeni Kanun, mirasbırakan vasiyet borçlusunu belirlemiş olabilir diyor. Kanun maddesindeki tabir vasiyeti yerine getirme görevlisidir ama o “vasiyeti yerine getirme görevlisini” nasıl anlamamız gerekir? Vasiyeti ifa ile yükümlü kişi, vasiyeti yerine getirmekle mükellef kişi olarak algılamamız gerekir. Kısacası mirasbırakan, vasiyet borçlusunu tayin ettiyse vasiyet alacaklısı alacağını vasiyet borçlusuna karşı ileri sürecektir. Örneğin Ç1 ve Ç2’nin mirasçı olarak kaldığını düşünelim. Ç2’ye bu anlamda bir borç yükler, der ki, A şahsının ömür boyu bakımını senin üstlenmeni istiyorum. Bu çerçevede vasiyet alacaklısına bir infak vasiyeti veya bir irat vasiyeti sağlar. Bir taraftan da bu vasiyetin borçlusunun Ç2 olacağını söyler.
Mirasbırakan, bir vasiyet borçlusu atanmadıysa o zaman tahmin edileceği üzere yasal mirasçılar ve atanmış mirasçılar vasiyet borçlusu olurlar. TMK 600. maddenin 1. fıkrası da zaten bunu söylemektedir: Vasiyet alacaklısı, vasiyeti yerine getirmekle yükümlü bir şahıs belirlendiyse ona; yoksa yasal veya atanmış mirasçılara karşı kişisel bir istem hakkına sahip olur.
Vasiyet borçlusunun kim olduğu bazen de yapılan vasiyetin niteliğinden anlaşılabilir. Geçmiş derslerimizde alt vasiyet kavramından söz etmiştik. Örneğin, Bay M belirli mal vasiyetinde bulundu, dedi ki A örneğin bir taşınmazıma sahip olsun. Arkasından da bu vasiyet alacaklısına yani A’ya da bir alt vasiyet yükledi. Dedi ki, Bay A da Ü’ye bu taşınmaz üzerinde bir intifa hakkı tesis etsin. İşte alt vasiyet söz konusuysa alt vasiyet alacaklısı bu alacağını Bay A’ya karşı ileri sürecektir diyoruz.
Acaba birden fazla vasiyet borçlusu varsa bunların sorumlulukları nasıl olacaktır diye bir soru ortaya atsam herhalde ilk refleksiniz ne olacaktır? Birden fazla vasiyet borçlusu varsa bunların sorumlulukları nasıl olacaktır? Müteselsil olacaktır diyor doktrin. Gerçekten de baktığımız zaman bunu görüyoruz kitaplarda. Birden çok vasiyet borçlusu varsa bu vasiyet borçluları arkadaşlar, vasiyet borcunun ifasından müteselsil olarak sorumlu olacaklardır diyoruz.
“Vasiyet alacaklısı, vasiyeti yerine getirme görevlisi varsa ona; yoksa yasal veya atanmış mirasçılara karşı kişisel bir istem hakkına sahip olur.”
Biz dersimizin birçok saatinde mirasçı atanmasıyla vasiyet alacaklısı atanması arasındaki farkı konuşmuşuzdur. Kişi, mirasçı atandığında külli halef sıfatına sahip oluyordu. Mirasbırakanın ölümüyle beraber hak sahibi oluyordu. Hâlbuki vasiyet alacaklısı, sadece kendisi lehine bir alacak hakkına sahip olur. Örneğin, bir taşınmazın mülkiyetinin naklini, bir taşınır nesnenin mülkiyetinin naklini veya intifa hakkının kurulmasını, oturma hakkının kurulmasını talep edebilir. Dolayısıyla, bu talebini birisine karşı dile getirir, birisine karşı ileri sürer. Kime karşı ileri sürecek yani vasiyet borçlusu kimdir dediğimiz zaman Medeni Kanun, mirasbırakan vasiyet borçlusunu belirlemiş olabilir diyor. Kanun maddesindeki tabir vasiyeti yerine getirme görevlisidir ama o “vasiyeti yerine getirme görevlisini” nasıl anlamamız gerekir? Vasiyeti ifa ile yükümlü kişi, vasiyeti yerine getirmekle mükellef kişi olarak algılamamız gerekir. Kısacası mirasbırakan, vasiyet borçlusunu tayin ettiyse vasiyet alacaklısı alacağını vasiyet borçlusuna karşı ileri sürecektir. Örneğin Ç1 ve Ç2’nin mirasçı olarak kaldığını düşünelim. Ç2’ye bu anlamda bir borç yükler, der ki, A şahsının ömür boyu bakımını senin üstlenmeni istiyorum. Bu çerçevede vasiyet alacaklısına bir infak vasiyeti veya bir irat vasiyeti sağlar. Bir taraftan da bu vasiyetin borçlusunun Ç2 olacağını söyler.
Mirasbırakan, bir vasiyet borçlusu atanmadıysa o zaman tahmin edileceği üzere yasal mirasçılar ve atanmış mirasçılar vasiyet borçlusu olurlar. TMK 600. maddenin 1. fıkrası da zaten bunu söylemektedir: Vasiyet alacaklısı, vasiyeti yerine getirmekle yükümlü bir şahıs belirlendiyse ona; yoksa yasal veya atanmış mirasçılara karşı kişisel bir istem hakkına sahip olur.
Vasiyet borçlusunun kim olduğu bazen de yapılan vasiyetin niteliğinden anlaşılabilir. Geçmiş derslerimizde alt vasiyet kavramından söz etmiştik. Örneğin, Bay M belirli mal vasiyetinde bulundu, dedi ki A örneğin bir taşınmazıma sahip olsun. Arkasından da bu vasiyet alacaklısına yani A’ya da bir alt vasiyet yükledi. Dedi ki, Bay A da Ü’ye bu taşınmaz üzerinde bir intifa hakkı tesis etsin. İşte alt vasiyet söz konusuysa alt vasiyet alacaklısı bu alacağını Bay A’ya karşı ileri sürecektir diyoruz.
Acaba birden fazla vasiyet borçlusu varsa bunların sorumlulukları nasıl olacaktır diye bir soru ortaya atsam herhalde ilk refleksiniz ne olacaktır? Birden fazla vasiyet borçlusu varsa bunların sorumlulukları nasıl olacaktır? Müteselsil olacaktır diyor doktrin. Gerçekten de baktığımız zaman bunu görüyoruz kitaplarda. Birden çok vasiyet borçlusu varsa bu vasiyet borçluları arkadaşlar, vasiyet borcunun ifasından müteselsil olarak sorumlu olacaklardır diyoruz.
