Mehmet
Admin
- Katılım
- 29 Nis 2021
- Mesajlar
- 38,866
- Çözümler
- 12
- Konum
- Kocaeli
Medeni Kanunumuzun 527. maddesindeyiz. 527. maddenin temelde 2. fıkrasına gireceğim ama 1. fıkrayı da bir hatırlayalım. Kenar başlık: “Olumlu miras sözleşmesi”. Fıkra 1:
“Mirasbırakan, miras sözleşmesiyle mirasını veya belirli malını sözleşme yaptığı kimseye ya da üçüncü bir kişiye bırakma yükümlülüğü altına girebilir.”
Fıkra 2:
“Mirasbırakan, malvarlığında eskisi gibi serbestçe tasarruf edebilir; ancak, miras sözleşmesindeki yükümlülüğü ile bağdaşmayan ölüme bağlı tasarruflarına veya bağışlamalarına itiraz edilebilir.”
Görüldüğü üzere mirasbırakan bir taraftan bir miras sözleşmesinin tarafı oluyor, onunla kendisini bağlayan bir hukuki işlem yapıyor. Örneğin ondan serbestçe dönemiyor, ancak ve ancak belli şartlar altında bu miras sözleşmesinden dönmek imkânına sahip oluyor. Kanun koyucu bütün bunlara rağmen mirasbırakanın, malvarlığında eskisi gibi serbestçe tasarruf etmesine izin veriyor. Yani kişinin tasarruf yetkisi sınırlandırılmıyor. Kişi, malvarlığında yine her türlü tasarrufta bulunabilecek kudrettedir.
Arkadan gelen ifadeye baktığımızda ise şunu görüyoruz: Diyor ki kanun koyucu, “ ... ancak miras sözleşmesindeki yükümlülüğü ile bağdaşmayan ölüme bağlı tasarruflarına veya bağışlamalarına itiraz edilebilir”. Demek ki kişi, miras sözleşmesi ile ölüme bağlı tasarrufta bulundu. Miras sözleşmesini yaptıktan sonra yine malvarlığı üzerinde tasarruf yetkisi devam ediyor; sağlar arası tasarrufta bulunabiliyor veya ölüme bağlı tasarrufta bulunabiliyor. Bu tasarruflar daha önce yaptığı miras sözleşmesiyle bağdaşıyorsa sorun yoktur. Ama bağdaşmıyorsa o zaman bunların doğrudan doğruya, peşinen geçersiz olması gibi bir olguyla da karşı karşıya değiliz. Bilakis, bundan zarar gören, daha önceki miras sözleşmesinde lehine ölüme bağlı tasarrufta bulunulan taraf buna itiraz edebilir.
Meseleyi şöyle ikiye ayırmamız lazım. Diyoruz ki: 1-) Murisin miras sözleşmesiyle bağdaşmayan sonraki ölüme bağlı tasarrufları vardır. Önce bunu inceliyoruz. 2-) Murisin, yani mirasbırakanın miras sözleşmesiyle bağdaşmayan sağlar arası tasarrufları vardır. Sağlar arası tasarruflarından da kastımız nedir? “Karşılıksız” sağlar arası tasarruflarıdır; örneğin, bağışlama işlemidir.
“Mirasbırakan, miras sözleşmesiyle mirasını veya belirli malını sözleşme yaptığı kimseye ya da üçüncü bir kişiye bırakma yükümlülüğü altına girebilir.”
Fıkra 2:
“Mirasbırakan, malvarlığında eskisi gibi serbestçe tasarruf edebilir; ancak, miras sözleşmesindeki yükümlülüğü ile bağdaşmayan ölüme bağlı tasarruflarına veya bağışlamalarına itiraz edilebilir.”
Görüldüğü üzere mirasbırakan bir taraftan bir miras sözleşmesinin tarafı oluyor, onunla kendisini bağlayan bir hukuki işlem yapıyor. Örneğin ondan serbestçe dönemiyor, ancak ve ancak belli şartlar altında bu miras sözleşmesinden dönmek imkânına sahip oluyor. Kanun koyucu bütün bunlara rağmen mirasbırakanın, malvarlığında eskisi gibi serbestçe tasarruf etmesine izin veriyor. Yani kişinin tasarruf yetkisi sınırlandırılmıyor. Kişi, malvarlığında yine her türlü tasarrufta bulunabilecek kudrettedir.
Arkadan gelen ifadeye baktığımızda ise şunu görüyoruz: Diyor ki kanun koyucu, “ ... ancak miras sözleşmesindeki yükümlülüğü ile bağdaşmayan ölüme bağlı tasarruflarına veya bağışlamalarına itiraz edilebilir”. Demek ki kişi, miras sözleşmesi ile ölüme bağlı tasarrufta bulundu. Miras sözleşmesini yaptıktan sonra yine malvarlığı üzerinde tasarruf yetkisi devam ediyor; sağlar arası tasarrufta bulunabiliyor veya ölüme bağlı tasarrufta bulunabiliyor. Bu tasarruflar daha önce yaptığı miras sözleşmesiyle bağdaşıyorsa sorun yoktur. Ama bağdaşmıyorsa o zaman bunların doğrudan doğruya, peşinen geçersiz olması gibi bir olguyla da karşı karşıya değiliz. Bilakis, bundan zarar gören, daha önceki miras sözleşmesinde lehine ölüme bağlı tasarrufta bulunulan taraf buna itiraz edebilir.
Meseleyi şöyle ikiye ayırmamız lazım. Diyoruz ki: 1-) Murisin miras sözleşmesiyle bağdaşmayan sonraki ölüme bağlı tasarrufları vardır. Önce bunu inceliyoruz. 2-) Murisin, yani mirasbırakanın miras sözleşmesiyle bağdaşmayan sağlar arası tasarrufları vardır. Sağlar arası tasarruflarından da kastımız nedir? “Karşılıksız” sağlar arası tasarruflarıdır; örneğin, bağışlama işlemidir.
