Mehmet
Admin
- Katılım
- 29 Nis 2021
- Mesajlar
- 38,862
- Çözümler
- 12
- Konum
- Kocaeli
Bir başka husus; yine miras yoluyla intikali mümkün olan borçlar, haklar, alacaklar noktasından meseleye yaklaştığımızı görüyorsunuz. 513. maddesi vekâlete ilişkin bir hüküm Borçlar Kanunumuzun. Kenar başlık yine ölüm, ehliyetin kaybedilmesi ve iflas kenar başlığını taşıyor.
513. madde diyor ki 1. fıkrasında: “ Sözleşmeden veya işin niteliğinden aksi anlaşılmadıkça, sözleşme vekâlet sözleşmesi yani vekilin veya vekâlet verenin ölümü ile kendiliğinden sona ermiş olur.” Yine sadece ve sadece bizi şu an itibariyle ilgilendiren kısmını okudum maddenin, fıkranın. Sözleşmeden veya işin niteliğinden aksi anlaşılmadıkça, sözleşme vekilin veya vekâlet verenin ölümü ile kendiliğinden sona ermiş olur. Dolayısıyla vekâlet sözleşmesinde de, örneğin; vekilin ölümü halinde kural olarak vekâlet sözleşmesi sona eriyor. Vekilin iş görme borcu onun mirasçılarına geçmiyor.
Zaten meseleyi şöyle şekillendirecek olursanız, siz bir vekâlet sözleşmesi yaptınız. Bu vekâlet sözleşmesinde o bir iş görme borcu üstlendi ve siz vekâlet sözleşmesi yaptığınızda vekilin kişisel özelliklerinin sizin için önem arz edeceği aşikar. Örneğin; bir avukatla sözleşme yaptınız, sizi bir davada temsil etmesi için. Örneğin; bir hekimle sözleşme yaptınız, sizi tedavi etmesi için. Örneğin; bir öğretmenle sözleşme yaptınız, size bir yabancı dil öğretmesi için. Bütün bu sözleşmelerden doğan borçlar birer iş görme borcudur ve bütün bu örneklerde bu kişilerin kişisel nitelikleri sizin için önemlidir. Avukat örneğine beraberce bakalım ve örneği şöyle şekillendirelim. Bir avukatla bir sözleşme yaptınız. Sizin için önem arz eden bir davada sizi temsil etmesi bakımından. Sonra avukat vefat etti. Geriye sağ kalan eşi kaldı, hukukçu değil. Geriye sağ kalan çocuğu kaldı 3 yaşında. Bunların, bu vekâlet akdinden doğan borcu yerine getirmelerini ister misiniz? Elbette istemezsiniz. Akıl dışı bir şey söylediğimiz aşikar. Dolayısıyla kanun koyucu da “Vekâlet akdi de kural olarak vekilin veya müvekkilin ölümüyle beraber sona erer.” diyor.
Ancak altını hemen çizelim. Roma Hukukundan gelen terimleriyle ölümden sonraya etkili vekâlet terimimiz var. Mandatum post mortem terimimiz var. Mandatum post mortem ölümden sonraya etkili vekâlet anlamına geliyor. Şöyle somut örnek verebiliriz. Taraflar arasındaki vekâlet sözleşmesinde, vekâlet veren verdiği vekâletin, onun ölümünden sonra da devam edeceğini, bir diğer söyleyişle; vekâlet sözleşmesinin onun ölümünden sonra da devam edeceğini öngörmüş olabilir. Bu tarz bir durumda vekâlet sözleşmesi elbette müvekkilin ölümüyle beraber sona ermeyecektir.
Demek ki; miras yoluyla intikali mümkün olan borçları konuştuğumuzda prensip itibariyle mirasbırakanın sağlığında, mamelekinin pasifinde yer alan borçlar prensip itibariyle onun mirasçılarına intikal edecektir. Ama öyle borç kalemleri vardır ki; bu borç kalemleri onun ölümüyle beraber artık mirasçılarına intikal etmeyecektir. Onun ölümüyle beraber sona erecektir. İşte bu çerçevede istisna akdindeki, eser sözleşmesindeki, vekâlet sözleşmesindeki hükümleri sizlerle beraber irdeledik, değerlendirdik diyebiliriz.
Dikkat edecek olursanız dersin başından beri hep bir şeyi söylerken özen göstermeye çalışıyorum. Diyorum ki: “Arkadaşlar Miras Hukuku ne ile ilgilenir? Miras Hukuku miras yoluyla intikali mümkün olan haklarla ilgilenir. Borçlarla ilgilenir. Miras Hukuku ne ile ilgilenir? Miras yoluyla intikali mümkün olan Özel Hukuk ilişkileriyle ilgilenir.” Diyorum. Özel Hukuk ilişkileriyle ilgilenir.” Diyorum. bunu söylerken tabi belli bir maksatla bunu söylüyorum. Şimdi kişinin terekesi içerisinde yer alan, kişinin sağlığında da onun mamelekinde yer alan bazı hukuki durumlar var. Bu hukuki durumları hak diye nitelendirmek, bu hukuki durumları alacak hakkı diye nitelendirmek mümkün değil. Acaba bu hukuki durumlar ne olacak diye bir soruyla karşı karşıya kalacağız kişinin vefat etmesinde. O yüzden özel hukuk ilişkileri terimini kullanarak daha geniş bir çerçevede meseleyi ele alabiliyoruz.
513. madde diyor ki 1. fıkrasında: “ Sözleşmeden veya işin niteliğinden aksi anlaşılmadıkça, sözleşme vekâlet sözleşmesi yani vekilin veya vekâlet verenin ölümü ile kendiliğinden sona ermiş olur.” Yine sadece ve sadece bizi şu an itibariyle ilgilendiren kısmını okudum maddenin, fıkranın. Sözleşmeden veya işin niteliğinden aksi anlaşılmadıkça, sözleşme vekilin veya vekâlet verenin ölümü ile kendiliğinden sona ermiş olur. Dolayısıyla vekâlet sözleşmesinde de, örneğin; vekilin ölümü halinde kural olarak vekâlet sözleşmesi sona eriyor. Vekilin iş görme borcu onun mirasçılarına geçmiyor.
Zaten meseleyi şöyle şekillendirecek olursanız, siz bir vekâlet sözleşmesi yaptınız. Bu vekâlet sözleşmesinde o bir iş görme borcu üstlendi ve siz vekâlet sözleşmesi yaptığınızda vekilin kişisel özelliklerinin sizin için önem arz edeceği aşikar. Örneğin; bir avukatla sözleşme yaptınız, sizi bir davada temsil etmesi için. Örneğin; bir hekimle sözleşme yaptınız, sizi tedavi etmesi için. Örneğin; bir öğretmenle sözleşme yaptınız, size bir yabancı dil öğretmesi için. Bütün bu sözleşmelerden doğan borçlar birer iş görme borcudur ve bütün bu örneklerde bu kişilerin kişisel nitelikleri sizin için önemlidir. Avukat örneğine beraberce bakalım ve örneği şöyle şekillendirelim. Bir avukatla bir sözleşme yaptınız. Sizin için önem arz eden bir davada sizi temsil etmesi bakımından. Sonra avukat vefat etti. Geriye sağ kalan eşi kaldı, hukukçu değil. Geriye sağ kalan çocuğu kaldı 3 yaşında. Bunların, bu vekâlet akdinden doğan borcu yerine getirmelerini ister misiniz? Elbette istemezsiniz. Akıl dışı bir şey söylediğimiz aşikar. Dolayısıyla kanun koyucu da “Vekâlet akdi de kural olarak vekilin veya müvekkilin ölümüyle beraber sona erer.” diyor.
Ancak altını hemen çizelim. Roma Hukukundan gelen terimleriyle ölümden sonraya etkili vekâlet terimimiz var. Mandatum post mortem terimimiz var. Mandatum post mortem ölümden sonraya etkili vekâlet anlamına geliyor. Şöyle somut örnek verebiliriz. Taraflar arasındaki vekâlet sözleşmesinde, vekâlet veren verdiği vekâletin, onun ölümünden sonra da devam edeceğini, bir diğer söyleyişle; vekâlet sözleşmesinin onun ölümünden sonra da devam edeceğini öngörmüş olabilir. Bu tarz bir durumda vekâlet sözleşmesi elbette müvekkilin ölümüyle beraber sona ermeyecektir.
Demek ki; miras yoluyla intikali mümkün olan borçları konuştuğumuzda prensip itibariyle mirasbırakanın sağlığında, mamelekinin pasifinde yer alan borçlar prensip itibariyle onun mirasçılarına intikal edecektir. Ama öyle borç kalemleri vardır ki; bu borç kalemleri onun ölümüyle beraber artık mirasçılarına intikal etmeyecektir. Onun ölümüyle beraber sona erecektir. İşte bu çerçevede istisna akdindeki, eser sözleşmesindeki, vekâlet sözleşmesindeki hükümleri sizlerle beraber irdeledik, değerlendirdik diyebiliriz.
Dikkat edecek olursanız dersin başından beri hep bir şeyi söylerken özen göstermeye çalışıyorum. Diyorum ki: “Arkadaşlar Miras Hukuku ne ile ilgilenir? Miras Hukuku miras yoluyla intikali mümkün olan haklarla ilgilenir. Borçlarla ilgilenir. Miras Hukuku ne ile ilgilenir? Miras yoluyla intikali mümkün olan Özel Hukuk ilişkileriyle ilgilenir.” Diyorum. Özel Hukuk ilişkileriyle ilgilenir.” Diyorum. bunu söylerken tabi belli bir maksatla bunu söylüyorum. Şimdi kişinin terekesi içerisinde yer alan, kişinin sağlığında da onun mamelekinde yer alan bazı hukuki durumlar var. Bu hukuki durumları hak diye nitelendirmek, bu hukuki durumları alacak hakkı diye nitelendirmek mümkün değil. Acaba bu hukuki durumlar ne olacak diye bir soruyla karşı karşıya kalacağız kişinin vefat etmesinde. O yüzden özel hukuk ilişkileri terimini kullanarak daha geniş bir çerçevede meseleyi ele alabiliyoruz.
