irtifak hakkı çeşitleri

İrtifak Hakkı Nedir?


İrtifak hakkı, bir kişinin kendi taşınmaz malı üzerinde başka bir kişi yararına bir hakkın tesis edilmesine ilişkin bir hukuki kavramdır. Bu hak, taşınmaz malın mülkiyeti üzerinde kurulduğu için mülkiyet hakkının sınırlı bir şeklidir.

İrtifak hakkı, kişinin taşınmaz malı üzerinde başkasına belli bir yarar sağlamayı veya belli bir eylemde bulunmayı yükümlenmesi anlamına gelir. Örneğin, bir kişiye belirli bir süre için su alma hakkı veren bir irtifak hakkı kurulabilir.

Bir irtifak hakkı, genellikle tapu sicilinde tescil edilir ve üçüncü kişilere karşı ileri sürülebilmesi için tescil edilmesi gerekir.

Bir irtifak hakkı, sahibine belirli kullanım hakkı veya gelir elde etme hakkı tanır. Ancak bu hak, mülkiyet hakkı kadar geniş değildir ve sınırlı bir nitelik taşır.
Sınırlı İrtifak Hakkı


Sınırlı irtifak hakkı, bir taşınmazın belli bir kısmı üzerinde kurulan bir irtifak hakkı türüdür. Bu hakkın kullanımı sadece belirli bir alanda ve belirli bir amaca yöneliktir. Örneğin, bir kişiye bir tarlanın sulama hakkı verilmişse, bu sınırlı irtifak hakkının kullanımı sadece sulama amacıyla ve sadece o tarla üzerinde şeklinde sınırlıdır.

Özellikle arazi ve tarım alanlarında sıkça rastlanan bir durumdur. Sınırlı irtifak hakkı, taraflar arasında yapılacak sözleşme ile kurulabilir veya yasal düzenlemeler gereği otomatik olarak ortaya çıkabilir. Kullanım süresi ve amacı belirli olan bu hakkın ihlali durumunda taraflar hukuki yollara başvurabilir.

Bir taşınmaz üzerinde birden fazla sınırlı irtifak hakkı kurulabilir. Bu durumda her irtifak hakkının kullanım alanı ve amacı ayrı ayrı belirtilmelidir. Aksi takdirde, hakkın kullanımı konusunda anlaşmazlıklar ortaya çıkabilir.

Sınırlı irtifak hakkı kurulurken, kullanım alanının ve amacının net bir şekilde belirlenmesi oldukça önemlidir. Ayrıca, tarafların hak ve yükümlülüklerini detaylı bir şekilde içeren bir sözleşme yapılması da son derece önemlidir.
Teferruat İrtifak Hakkı


Teferruat İrtifak Hakkı, bir taşınmazın, sahibinin elinde kalmak kaydıyla, başkasına belirli bir hizmeti yapma veya kullanma yetkisi veren bir hak türüdür. Bu hakkın konusu genellikle bir gayrimenkul olup, hizmet yükümlülüğü sahibi tarafından yapılmak istenen istisnai bir durumu ifade eder. Teferruat irtifak hakkı, sahibine hizmet yükümlülüğü altında olan taşınmazın tamamını veya bir kısmını işgal etme, kullanma, istifade etme ve faydalanma imkanı sağlar.

Bu tip irtifak hakkı, genellikle bir abone veya kiracı gibi, belirli bir süre için kullanıcı tarafından ödeme yapmak suretiyle sahip olunur. Örneğin, bir apartman dairesi sahibi, binanın asansörünü kullanma hakkına sahip olabilir. Bu durumda sahip olan kişi, binanın asansörünü kullanma hakkını elde ederken, asansörün bakım ve onarımı konusunda da sorumluluk sahibi olur.

Bu hakkın sona ermesi halinde, hak sahibinin bu taşınmazla ilgili belirli bir hizmeti talep etme hakkı da sona erer. Ayrıca, irtifak hakkı, taşınmaz mal üzerinde tapu siciline tescil edilmediği sürece, üçüncü kişilere karşı ileri sürülemez.

Teferruat irtifak hakkı, taşınmaz mal üzerindeki kullanma, istifade etme ve faydalanma hakkının ayrılmaz bir parçasıdır ve bu hak, sahibine hizmet yükümlülüğü olmadan verilemez. Ayrıca, bu hakkın kullanımı sırasında, taşınmaz üzerindeki diğer hak sahiplerinin hukuki durumu da göz önünde bulundurulmalıdır.
Belirli Süreli İrtifak Hakkı


Belirli süreli irtifak hakkı, bir mülk üzerinde belirli bir süre için kurulan irtifak hakkı türüdür. Bu hakkın kurulması için belirli bir sürenin belirtilmiş olması gerekmektedir. Belirli süreli irtifak hakkı, mülk sahibine belli bir süre boyunca mülk üzerinde belirli haklara sahip olma imkanı tanır.

Belirli süreli irtifak hakkı genellikle kira sözleşmelerinde ve benzeri durumlarda karşımıza çıkar. Örneğin, bir kişiye belirli bir süre için bir mülkün kullanım hakkı verilebilir. Bu süre sonunda hak sahibi mülkü terk etmek zorundadır. Bu tür durumlarda belirli süreli irtifak hakkı devreye girer.

Mülk sahibi, irtifak hakkının kurulmasının ardından belirli bir süre boyunca bazı haklarını geçici olarak başkasına devredebilir veya kiraya verebilir. Ancak bu süre sonunda mülk sahibi, irtifak hakkının sona ermesiyle tekrar tüm haklara sahip olur.

Belirli süreli irtifak hakkının sona ermesi için genellikle sürenin dolması yeterlidir. Ancak taraflar arasında yapılan anlaşma gereği farklı durumlar da olabilir. Örneğin, sözleşmenin feshedilmesi veya sürenin yeniden belirlenmesi gibi durumlar belirli süreli irtifak hakkının sona ermesine neden olabilir.
Belirsiz Süreli İrtifak Hakkı


Belirsiz süreli irtifak hakkı, bir gayrimenkul üzerinde belirli bir süre veya olayın vukuu ile sona eren irtifak hakkı türüdür. Bu hakkın süresi, olayın gerçekleşmesi veya tarafların anlaşmasına bağlı olarak sona erebilir. Belirsiz süreli irtifak hakkında mülkiyet hakkını kullanma yetkisi bulunmamaktadır.

Belirsiz süreli irtifak hakkının konusu genellikle kamu hizmetlerine ayrılan alanlardır. Örneğin, belediyenin su, elektrik veya kanalizasyon gibi hizmetler için belirli bir araziyi kullanma hakkı belirsiz süreli irtifak hakkı kapsamına girebilir.

Belirsiz süreli irtifak hakkı, tapu siciline tescil edilerek mutlak hak sahibi tarafından anlaşma koşullarına tabi tutulur. Bu hakkın tesis edilebilmesi için tapu Sicili Müdürlüğü’ne başvuruda bulunulması ve gerekli belgelerin sunulması gerekmektedir.

Belirsiz süreli irtifak hakkının sona ermesi durumunda, taraflar arasındaki anlaşmazlıklar genellikle mahkeme kararı ile çözümlenir. Taraflar arasında yapılan sözleşmeye uyulmaması durumunda ihtilafların çözümü için yargı yoluna başvurulabilir.
İrtifak Hakkı Şartları


İrtifak hakkı, bir taşınmaz mal üzerinde belirli bir süre ile sınırlı olarak bir hakkın tesisi anlamına gelir. Bu hak, belirli şartların sağlanması durumunda kurulabilir. İrtifak hakkının kurulabilmesi için bazı şartlar bulunmaktadır. Bunlardan ilki, taşınmaz malikinin rızasının alınmasıdır. Taşınmaz mal sahibinin rızası olmadan irtifak hakkı kurulamaz. Ayrıca, irtifak hakkının kurulması için taraflar arasında bir sözleşmenin yapılması gerekmektedir. Bu sözleşmede irtifak hakkının ne şekilde kullanılacağı, hangi koşullarda sona ereceği gibi detaylar net bir şekilde belirtilmelidir.

İrtifak hakkı için bir diğer şart ise, tapu sicilinde irtifak hakkının tescil edilmesidir. Tescil işlemi olmadan irtifak hakkı kurulamaz. Ayrıca, irtifak hakkının kurulabilmesi için belirli bir sürenin de olması gerekmektedir. Belirli süreli irtifak hakkı olması durumunda, bu süre taraflar arasında net bir şekilde belirtilmeli ve tescil edilmelidir.

İrtifak hakkı kurulabilmesi için son şart ise, irtifak hakkının sınırlı olmasıdır. Yani, malikin mülkiyet hakkını tamamen elinden alacak bir durum söz konusu değildir. İrtifak hakkı, belirli bir kullanım hakkını içerir ancak mülkiyet hakkı vermez. Bu şartlar sağlandığı takdirde, irtifak hakkı tesis edilmiş olacaktır.

İrtifak hakkı şartlarına uygun bir şekilde kurulduktan sonra, bu hakkın kullanımıyla ilgili taraflar arasında yaşanacak herhangi bir anlaşmazlık durumunda, şartların ve hakların mahkeme kararıyla belirlenmesi mümkün olacaktır.
İrtifak Hakkının Sonlandırılması


İrtifak hakkı, bir taşınmaz mal üzerinde başka birine ait olan bir hakkın o malın sahibine ait taşınmaz mal üzerinde doğrudan veya dolaylı bir yarar sağlamasına olanak tanıyan bir haktır. İrtifak hakkının sonlandırılması durumunda, bu hakkın nasıl sonlandırılacağı ve ne şekilde sona ereceği oldukça önemlidir.

İrtifak hakkının sonlandırılması için genellikle iki farklı yöntem söz konusudur. Bunlardan biri, tarafların anlaşarak bu hakkı sonlandırmalarıdır. Diğeri ise, yasal düzenlemelere uygun bir şekilde mahkeme kararıyla bu hakkın sonlandırılmasıdır. Tarafların anlaşarak bu hakkı sonlandırmaları durumunda, noter huzurunda yapılan anlaşma ile bu hakkın sonlandırılması mümkün olabilmektedir.

Bunun dışında yasal düzenlemelere uygun olarak, mahkeme kararıyla irtifak hakkının sonlandırılması durumunda, tarafların haklarının ve yükümlülüklerinin göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Mahkeme kararıyla irtifak hakkının sonlandırılması durumunda, tarafların talepleri, maliklerin menfaati, taşınmazın niteliği gibi unsurlar dikkate alınarak karar verilmektedir.

Sonuç olarak, irtifak hakkının sonlandırılması sürecinde, tarafların anlaşarak veya mahkeme kararıyla bu hakkı sonlandırabilmeleri mümkündür. Bu süreçte tarafların haklarının korunması ve yasal düzenlemelere uygun olarak hareket edilmesi son derece önemlidir.
Sık Sorulan Sorular


İrtifak hakkı nedir?

İrtifak hakkı, bir taşınmaz malın kullanma ve yararlanma hakkını kapsayan bir mülkiyet hakkıdır.

Sınırlı irtifak hakkı nedir?

Belirli bir amaca hizmet eden ve sınırlı bir süreyle kurulan irtifak hakkıdır. Örneğin, bir su deposunun doldurulması için belirli bir zaman dilimiyle kurulan irtifak hakkı.

Teferruat irtifak hakkı nedir?

Bir taşınmaz malın tamamı üzerinde kurulan irtifak hakkıdır. Genellikle bina sahibinin kat malikleri arasında bina ortak yerlerinde kurduğu irtifak hakkıdır.

Belirli süreli irtifak hakkı nedir?

Belirli bir süreyle kurulan irtifak hakkıdır. Örneğin, bir inşaat sahasının belirli bir süreyle kullanılması için kurulan irtifak hakkı.

Belirsiz süreli irtifak hakkı nedir?

Belirli bir süre belirtilmeden kurulan irtifak hakkıdır. Örneğin, bir taşınmaz malın sürekli olarak kullanılması için kurulan irtifak hakkı.

İrtifak hakkı hangi şartlara bağlıdır?

İrtifak hakkı kurulabilmesi için tapu sicilinde hak sahibinin belirtilmiş olması, tapu sicilinde irtifak hakkının tescil edilmiş olması ve ilgili mevzuata uygun bir şekilde kurulmuş olması gerekmektedir.

İrtifak hakkının sonlandırılması nasıl gerçekleşir?

İrtifak hakkı, tarafların anlaşması, mahkeme kararı, irtifak hakkı sözleşmesinde belirtilen şartların gerçekleşmesi veya irtifak hakkı karşılığında belirlenen bir bedelin ödenmesi gibi durumlarla sonlandırılabilir.