Mehmet
Admin
- Katılım
- 29 Nis 2021
- Mesajlar
- 38,862
- Çözümler
- 12
- Konum
- Kocaeli
Medeni Kanunun 544. maddesinin 2. fıkrasına değinmek istiyorum. Yani kişi bir vasiyetname yapar, bu vasiyetnamesinin akabinde birtakım sağlar arası tasarruflarda bulunmaya başlar fakat bu sağlar arası tasarrufları vasiyetnamesiyle bağdaşmaz durumdadır. Vasiyetname ile bağdaşmaz sağlar arası tasarruflar, yapılan vasiyetnameyi nasıl etkileyecek? Diyor ki kanun koyucu:
“Belirli mal bırakma vasiyeti de, vasiyetnamede aksi belirtilmedikçe, mirasbırakanın sonradan o mal üzerinde bu vasiyetle bağdaşmayan başka bir tasarrufta bulunmasıyla ortadan kalkar.”
Bir defa kanun koyucu belirli mal bırakma vasiyetinden söz ediyor. Mirasbırakan Bay M’nin örneğin bir taşınmazını A’ya vasiyet ettiğini varsayalım. Bay M dedi ki, şu taşınmazım Bay A ya ait olsun. Fakat bu vasiyetnameyi yaptıktan bir süre sonra da söz konusu taşınmazı kendi sağlığında yaptığı bir sağlar arası tasarrufla üçüncü bir şahsa sattı ve üçüncü şahıs adına tapuda tescil işlemini gerçekleştirdi. Bu sağlar arası tasarruf, artık ölüme bağlı tasarrufla bağdaşmaz durumdadır. Demek ki kişi böylesine bir tasarrufta bulunursa aksi vasiyetnameden anlaşılmadığı müddetçe bu vasiyetnamenin sona erdiğine karar vermemiz gerekiyor.
Örneği şöyle değiştirecek olursak: Kişi bu vasiyetnamesini yaptıktan sonra söz konusu taşınmazı Ü’ye satmak yerine onun üzerinde X Bankası lehine bir ipotek tesis etseydi veya Bay İ lehine bir intifa hakkı tanısaydı o zaman bu sağlar arası işlemlerin vasiyetname ile tamamen bağdaşmaz olduğunu söyleyebilir miydiniz? Kişinin bu vasiyetnamesinden döndüğü anlamına gelir diyebilir misiniz? Hayır diyemezsiniz. Evet, gerçekten de M’nin bu tasarrufları yani bu sağlar arası kazandırmaları A’nın beklentisine uygun değil ama onun yaptığı vasiyetnameyle bağdaşmaz durumda değil. Dolayısıyla, Bay M’nin vasiyetnamesi vefatında hüküm ifade etmeye devam edecek. X Bankası lehine ipotek hala devam ediyorsa, A söz konusu taşınmazın kendisine mülkiyetinin nakli esnasında X Bankasının ipoteğine, onun sınırlı ayni hakkına katlanmak zorunda kalacaktır. Aynı şekilde A söz konusu taşınmazın mülkiyetini iktisap ederken Bay İ lehine kurulan intifa hakkına da katlanmak zorunda kalacaktır.
Bir başka örnekle ilerleyelim: Kişi demiş ki, otomobilim Bay A’nın olsun. Yani otomobilini sağlığında üçüncü bir şahsa satmış ve mülkiyetini nakletmiş. Vasiyetnamenin içerisine baktığımızda aksine bir düzenleme göremezsek yapacağımız yorum yine aynı olacak: Yaptığı bu sağlar arası kazandırma ölüme bağlı tasarrufuyla bağdaşmaz durumdadır. Dolayısıyla bu vasiyetnamesini geri almıştır diyeceğiz.
Dikkat ederseniz kanunun ifadesinde “aksi ölüme bağlı tasarruftan anlaşılmıyorsa” diyor. Kişi başka bir arzu taşıyor olabilir. Yaptığı vasiyetnamesinde, örneğin sattığı bu taşınmazın bedelinin A’ya ödenmesini arzu ediyor olabilir veya mülkiyetini naklettiği bu arabanın bedelinin Bay A’ya ödenmesini arzu ediyor olabilir. İşte böyle birtakım açıklamaları, arzuları varsa o zaman bu elinden çıkan taşınmazın yerine geçen bedelin veya elinden çıkan otomobilin yerine geçen bedelin Bay A’ya ödenmesi gerektiğine kanaat getirebiliriz. Yeter ki bunu vasiyetnameden yorum yoluyla çıkarabilelim.
“Belirli mal bırakma vasiyeti de, vasiyetnamede aksi belirtilmedikçe, mirasbırakanın sonradan o mal üzerinde bu vasiyetle bağdaşmayan başka bir tasarrufta bulunmasıyla ortadan kalkar.”
Bir defa kanun koyucu belirli mal bırakma vasiyetinden söz ediyor. Mirasbırakan Bay M’nin örneğin bir taşınmazını A’ya vasiyet ettiğini varsayalım. Bay M dedi ki, şu taşınmazım Bay A ya ait olsun. Fakat bu vasiyetnameyi yaptıktan bir süre sonra da söz konusu taşınmazı kendi sağlığında yaptığı bir sağlar arası tasarrufla üçüncü bir şahsa sattı ve üçüncü şahıs adına tapuda tescil işlemini gerçekleştirdi. Bu sağlar arası tasarruf, artık ölüme bağlı tasarrufla bağdaşmaz durumdadır. Demek ki kişi böylesine bir tasarrufta bulunursa aksi vasiyetnameden anlaşılmadığı müddetçe bu vasiyetnamenin sona erdiğine karar vermemiz gerekiyor.
Örneği şöyle değiştirecek olursak: Kişi bu vasiyetnamesini yaptıktan sonra söz konusu taşınmazı Ü’ye satmak yerine onun üzerinde X Bankası lehine bir ipotek tesis etseydi veya Bay İ lehine bir intifa hakkı tanısaydı o zaman bu sağlar arası işlemlerin vasiyetname ile tamamen bağdaşmaz olduğunu söyleyebilir miydiniz? Kişinin bu vasiyetnamesinden döndüğü anlamına gelir diyebilir misiniz? Hayır diyemezsiniz. Evet, gerçekten de M’nin bu tasarrufları yani bu sağlar arası kazandırmaları A’nın beklentisine uygun değil ama onun yaptığı vasiyetnameyle bağdaşmaz durumda değil. Dolayısıyla, Bay M’nin vasiyetnamesi vefatında hüküm ifade etmeye devam edecek. X Bankası lehine ipotek hala devam ediyorsa, A söz konusu taşınmazın kendisine mülkiyetinin nakli esnasında X Bankasının ipoteğine, onun sınırlı ayni hakkına katlanmak zorunda kalacaktır. Aynı şekilde A söz konusu taşınmazın mülkiyetini iktisap ederken Bay İ lehine kurulan intifa hakkına da katlanmak zorunda kalacaktır.
Bir başka örnekle ilerleyelim: Kişi demiş ki, otomobilim Bay A’nın olsun. Yani otomobilini sağlığında üçüncü bir şahsa satmış ve mülkiyetini nakletmiş. Vasiyetnamenin içerisine baktığımızda aksine bir düzenleme göremezsek yapacağımız yorum yine aynı olacak: Yaptığı bu sağlar arası kazandırma ölüme bağlı tasarrufuyla bağdaşmaz durumdadır. Dolayısıyla bu vasiyetnamesini geri almıştır diyeceğiz.
Dikkat ederseniz kanunun ifadesinde “aksi ölüme bağlı tasarruftan anlaşılmıyorsa” diyor. Kişi başka bir arzu taşıyor olabilir. Yaptığı vasiyetnamesinde, örneğin sattığı bu taşınmazın bedelinin A’ya ödenmesini arzu ediyor olabilir veya mülkiyetini naklettiği bu arabanın bedelinin Bay A’ya ödenmesini arzu ediyor olabilir. İşte böyle birtakım açıklamaları, arzuları varsa o zaman bu elinden çıkan taşınmazın yerine geçen bedelin veya elinden çıkan otomobilin yerine geçen bedelin Bay A’ya ödenmesi gerektiğine kanaat getirebiliriz. Yeter ki bunu vasiyetnameden yorum yoluyla çıkarabilelim.
