Kanuni Mirasçılar

Kanuni mirasçılık ve iradi mirasçılık gibi kavramlarımız vardı, ilk derslerde söz etmiştim. Yani kişinin mirasçılığı nereden kaynaklanabilir? Kanundan kaynaklanabilir. Örneğin; bir kişinin çocuğu, anne ve babası onun kanuni mirasçısıdır. Kanuni mirasçıların kimler olacağı zaten kanun düzenlenmiştir. İradi mirasçılık da adı üzerinde mirasbırakanın iradesinden kaynaklanır. Dolayısıyla, iradi mirasçılıkta da ya bir vasiyetnameyle ya da bir miras sözleşmesiyle karşı karşıya kalırız. Bu hukuki işlemlerde, bu ölüme bağlı tasarruflarda mirasbırakanın son arzusunun kişinin mirasçı olması yönünde olduğunu görüyoruz.

Kanuni mirasçılarla atanmış mirasçılar arasında mirası iktisap etmek bakımından hiçbir fark yoktur. Onlar da aynı kanuni mirasçılar gibi mirasbırakanın ölümünde kendiliğinden mirasçı olurlar. Onlar da mirasbırakanın ölümünde mirasbırakanın borçlarından sorumlu hâle gelirler. Peki, mirasçılar mirasbırakanın borçlarından nasıl sorumlulardır? Kişisel olarak, yani şahsen, kendi malvarlığı değerleriyle sorumlulardır. Birden çok mirasçı varsa bunlar da müteselsil olarak yani zincirleme olarak sorumlulardır. Alacaklı, içlerinden herhangi birinden veya tamamından borcun ifasını talep edebilir.

Demek ki atanmış mirasçılar da sonuç itibariyle mirasbırakanın külli halefi mi? Evet, onlar da külli halef sıfatına sahipler. Onlar da mirasbırakanın ölümünde kendiliğinden hak sahibi oluyorlar ve mirasbırakanın borçlarından şahsen sorumlu oluyorlar, birden çok kişi varsa o zaman da müteselsil olarak sorumluluk altına giriyorlar.

Bir terekede çeşitli ihtimallerle karşı karşıya kalabiliriz. Kişi, geride hem kanuni mirasçılar bırakmış olabilir hem de bazı kişileri atanmış mirasçı kılabilir. O zaman kanuni mirasçılarla atanmış mirasçıların bir arada mirasçı olduğuna tanık oluruz. Ya da kişinin hiçbir kanuni mirasçısı yoktur veya kişi, o kanuni mirasçıları mirasçılıktan uzaklaştırmıştır, örneğin mirasçılıktan çıkarmıştır. Yani kişi tamamen üçüncü kişileri de mirasçı atayabilir.